سازهای بادی برنجی

سازهای اصلی بادی برنجی در ارکستر سنفونیک از زیر به بم عبرتند از:ترومپت،هورن، ترومبون وتوبا.انواع ترومپت و ترومبون اغلب در گروه های جاز و راک به کار می روند.

نوسان در سازهای بادی برنجی از لبهای نوازنده،هنگامی که در دهانی فنجانی شکل-یا قیفی شکل-ساز می دمد ایجاد می شود.نوسان ها در لوله ای ماپیچ تقویت و رنگ آمیزی می شوند.(شکل مارپیچ لوله برای اشغال فضای کمتروسهولت در جابه جایی و نواختن ساز است.) لوله درانتهای فراخ و بوقی شکل می شود. سازهای بادی برنجی امروزی به واقع

ازبرنج ساخته می شوند اما همتایان قدیمی ترآن ها از شاخ تو خالی جانوران،عاج،چوب و حتی شیشه ساخته می شده اند.

برخی از بادی های برنجی مانند کرنت،هورن باریتون، افونیوم وتوبای باس بیشتر در دسته های همنوازمارش کاربرد دارند.شکل کرنت مانند ترومپت است اما صدایی ملایم تر و هموارتر دارد.هورن باریتون، شبیه تو با اما وسعت صوتی آن مانند ترومبون است.افونیوم سازی تنور از خانواده ی توبا است.توبا ساز باس این خانواده است.

زیر و بم صدای بادی های برنجی،هم به واسطه ی تغییر فشار لب و هم به وسیله ی دریچه ها ولغزانه هایی که طول ستون هوای نوسان کننده را کم و زیاد می کنند تغییرمی یابد.

در ترومبون،لغزانه ای  u شکل که به دو لوله مستقیم متصل است به کار گرفته می شود.

نوازنده با راندن لغزانه به داخل یا خارج،طول موثر لوله را تغییر می دهد و نواختن صداهایی با زیر و بم های گوناگون را ممکن می کند. ترومپت،هورن و توبا از سه یا چهار دریچه برای راندن هوا در لوله ای طول موثرش با باز و بسته شدن این دریچه ها تغییر می کند بهره می گیرند.هر چه طول موثر لوله ای که هوا به درونش رانده می شود بیشتر باشد، ایجاد صوتی بم تر امکان پذیر می شود. به کار گیری دریچه از حدود1850 متداول شده است.پیش از آن،نوازندگان هورن و ترومپت برای تغییر وسعت صوتی سازشان،لوله های خمیده ی کمکی را در سازکار می گذاشتند.این سازها با رواج استفاده ز دریچه توانستند صداهایی بسیار متنوع تر ایجاد کرده و بیش از پیش انعطاف پذیر شوند.نوازندگان بادی برنجی می توانند با قراردادن یک سوردین در دهانه ی بوقی شکل ساز نیز صدای آن را تغییر دهند.سوردین یک ساز بادی برنجی،قطعه ای مخروطی از چوب یا پلاستیک است.

بادی های برنجی ساز هایی پر قدرتند؛هنگامی که قوی بنوازند بقیه ی ارکستر را از میدان به در می کنند.

این سازها در لحظه های اوج موسیقی و در ارائه عبارت های قوی و قهرمان به کارگرفته می شوند. سرعت اجرایی بادی های برنجی از سرعت اجرایی اغلب زهی ها و بادی های چوبی کمتر است و نیز کمتربه عنوان تکنواز به کار گرفته می شوند. این سازها اغلب یاد آور ماش یا مراسمی هستند که در فضای باز برپا می شود.آن ها طی سده های متمادی ساز هایی ساده و فقط قادر به ایجاد صداهایی معدود بودند و بیشتر برای ابلاغ علامت های نظامی، در آیین های مذهبی یا نواختن نواهای شکار به کار می رفتند.

کلارینت (قره نی)

کلارینت از سازهای پر کاربرد در ارکسترها و گروه های موسیقی میباشد که سازی انتقالی است.  (انتقالی یعنی به علت محدودیت های اجرایی در برخی از سازها صدای حاصل از ساز نسبت به نت نوشته شده اش متفاوت خواهد بود که با توجه به این امکانات ساز میتواند حالت های مختلفی داشته باشد ، معیار مقایسه در تمام سازهای انتقالی نت ( دو ) میباشد. به عنوان مثال هنگامی که میگویند کلارینت سی بمل ، یک پرده بم تر از نت نوشته شده صدا میدهد به این خاطر است که نت سی بمل نسبت به نت دو یک پرده بم تر است.) نت این ساز را با کلید سل مینویسند.

برخی از کلارینت های رایج مانند کلارینت دو انتقالی نمیباشند اما کلارینت سی بمل (رایج ترین نوع کلارینت) یک فاصله دوم بزرگ بم تر از نت نوشته شده صدا میدهد.

کلارینت لا ، یک فاصله سوم کوچک بم تر از نت نوشته شده صدا میدهد.

کلارینت می بمل ( کلارینت کوچک ) یک فاصله سوم کوچک زیرتر از نت نوشته شده صدا میدهد.

کلارینت سازی بادی چوبی و تک زبانه بوده که یک ضلع آن در حقیقت خود دهنه ی ساز می باشد و زبانه اصلی آن بر روی سر ساز قرار میگیرد که با دمیدن نوازنده به نوسان در می آید. در این مرحله  صدا بعد از دمیدن نوازنده در ساز ابتدا به اتاق کوچکی وارد میشود و بعد به لوله ی اصلی میرسد و تولید صوت میکنند.

این ساز از دو قسمت لوله ی استوایی شکل و انتهای شیپور مانند تشکیل شده است.

کلارینت را معمولا از چوب درخت انار، نخل، آبنوس، شمشاد و با مواد سخت پلاستیکی میسازد. کلید بندی کلارینت نسبت به آبوا کاملتر است و دارای صدای ویژه و پر حرارت میباشد.

کلارینت باس

کلارینت باس یک اکتاو بم تر از کلارینت صدا میدهد. نت این ساز را با کلید سل مینویسند و جزو سازهای انتقالی میباشد.

برخی از کلارینت های باس رایج مانند کلارینت باس سی بمل  یک نهم بزرگ بم تر ازنت نوشته شده صدا میدهد و کلارینت باس لا ، یک دهم کوچک بم تر از نت نوشته شده اش صدا میدهد.