سه تارازسازهای زهی مضرابی مقید است که درساخت ان ازچوب فلزوزه یا نخ نایلون استفاده میشود.سه تاررا ازخانوا ده ی تنبوردانسته اند وامروزه درمقایسه به تارنزدیک تراست ومعمولا نوازندگان تاربا نواختن سه تارنیزاشنا هستند.این سازرا درحالت نشسته به صورت افقی روی ران پا قرارمی دهند به نحوی که دسته ی ان درطرف چپ وکاسه درطرف راست نوازنده قرارمی گیرد.نوازنده سرانگشت های دست چپ را درطول دسته روی دستان ها حرکت می دهد وبا ناخن انگشت سبابه ی دست راست به سیم ها زخمه می زند.سه تاررا به علت سبکی وزن ایستا ده هم می توان نواخت.
ویزگی های دیگرسه تار
درسه تارنیزازعلایم قراردادی خاصی استفاده می شود.نگاه کنید به قسمت علایم معمول درتار.با این تفاوت که برعکس تار مضراب راست / از پایین به طرف بالا ومضراب چپ
/ از بالا به طرف پایین نواخته می شوند.
سه تارنیزدرتک نوازی وگروه نوازی وگروه نوازی استفاده می شود وازامکانات اجرایی تاربرخورداراست.
کاسه ی طنینی
کاسه گلابی شکل وازجنس چوب است وروی دهانه ی ان صفحه ی چوبی قراردارد.
کاسه را گاه یک تکه وگاه ازترک های به هم متصل شده ی
چوب می سازند وبه منظور
زیبایی گاه طرح هایی با صدف یا استخوان برروی ان نصب می کنند.
صفحه ی رو
صفحه ی روی سه تاراز جنس چوب است ومعمولاسوراخهای کوچکی روی ان ایجاد میکنند که خروج صدا را ازکاسه ی طنینی ممکن می سازند.
خرک
خرک نیز ازجنس چوب وبه طول تقریبی4 سانتی متروارتفاع تقریبی 7میلی متر است
وسطح زیرین مسطح ان بر روی صفحه قرارمی گیرد.روی خرک شیارهای کم عمقی
ابجاد می کنند که سیم ها ازروی انها عبور میکنند وازهم جدا نگه داشته می شوند.
دسته
دسته ی سه تاردرمقایسه با کاسه ی ان باریک تراست وبه صورت لوله ای توپربه قطرتقریبی5/2 وطول 45 تا 50 سانتی مترازچوب ساخته می شود.روی دسته که
انگشت گذاری می شود.
مسطح وپشت ان نیم دایره است ودستان ها درطول دسته بسته می شوند.دسته ی سه تار از
ازیک طرف به کاسه وازطرف دیگربه سرپنجه متصل است.گاه برای زیبایی تزییناتی با استخوان درطول دسته صورت می گیرد.
سرپنجه
سرپنجه درابتدای طول دسته وازجنس چوب است که چهارعدد گوشی دوبه دودرطرفین
ان قرارگرفته اند.گاه داخل سرپنجه را به طرف بیرون خالی می کنند وسیم ها مثل سیم های
تار بسته می شوند.گاه نیزممکن است سر پنجه درادامه ی دسته ی تو پرساخته شود.دراین
صورت سیم ها به طرف بیرون سرپنجه به دورگوشی ها بسته می شوند.
گوشی ها
گوشی ها ازجنس چوب به صورت میخ سرپهن ساخته می شوند.انتهای گوشی که باریک تراست درقسمت توپرچوب سرپنجه فرومی رود وقسمت پهن گوشی که هنگام کوک کردن
سازدردست چپ نوازنده به چپ وراست گردانده می شود بیرون ازسرپنجه است وسیم ها به
دورانتهای باریک ان پیچیده می شوند.دراین صورت بین دسته وسرپنجه چند میلی متر بالا
ترازشیطانک زهی ازجنس دستان ها چند دورروی سیم ها می بندند تا ازجا به جا شدن انها ازروی شیطانک جلوگیری شود.همان طورکه گفته شد درساخت بعضی سه تارها توی جعبه ی سرپنجه را خالی می کنند ومثل تار یک سروته را به انتهای گوشی که درجعبه ی سرپنجه قراردارد متصل می کنند.
شیطانک
قطعه چوب باریک و کم ارتفاعی است به عرض دسته وارتفاع 4 میلی متربا شیارهای کم عمق که بین دسته وسرپنجه قرار دارد وسیم ها هریک ازدرون یکی ازاین شیارها می گذر
ند وبه طرف گوشی می روند.
دستان ها
دستان بندی سه تاردرست مانند تاروجنس دستان ها اززه یا نخ نایلون است.سه تار نیزمعمو
لا 28 دستان دارد که درگروههای چهار تایی وسه تایی بسته می شوند.نگاه کنید به نموداردستان بندی درتار.
سیم گیر
قطعه ای ست کوچک ازجنس چوب وگاه استخوان که درانتهای بدنه ی کاسه نصب می شود
وگره سیم ها به شیارهای روی ان می افتند.
تعداد وجنس سیم ها
سه تاردارای 4 سیم فلزی با ضخامت های مختلف است.می گویند سیم چهارم بم را درویشی
سه تارنوازبه نام مشتاق علی شاه به ان اضافه کرده است ونوازندگان قدیمی این سیم را به نام مشتاق می شنا سند.قطر سیم های اول ودوم 20 درصد سیم زرد 22 درصد وسیم بم
38 درصد یا 36 درصد است.
وسعت
وسعت معمول صدای سه تارنزیک به سه اکتاو است.
کوک سیم ها برای نواختن مقام های موسیقی ملی میتواند متغیرباشد.به سیم های سوم وچهارم.
کلید نت نویسی
نت نویسی سه تاربا کلید سل خط دوم حامل است.
مضراب
سه تار رابا ناخن انگشت سبابه ی دست راست می نوازند.گاه ازناخن مصنوعی ویا حلقه ای
که زایده ای ازجنس شاخ یا نایلون درون ان قرار دارد ودرانگشت سبابه قرارمی گیرد نیز
استفاده می شود.
آموزش دف - آموزش تار - آموزش سه تار - آموزش پیانو - آموزش گیتار - آموزش آواز - آموزش سنتور - ارف - باله کودکان - نقاشی کودکان - آموزشگاه موسیقی - آموزشگاه موسیقی غرب تهران